Trước có đợt mình làm ở Agency siêu ít người. Nên tuy chỉ là Copywriter nhưng mình cũng có nhiều cơ hội làm việc, nói chuyện trực tiếp với khách hàng cùng bạn Account để còn về lên Proposal. Đặc biệt công ty hay làm việc với doanh nghiệp SME, nhất là khách vớt về từ mối quan hệ của sếp. Mình tổng hợp thử một số tâm lý chung quan sát, nghe ngóng học hỏi được.

Khảo giá, so giá, mặc cả giá luôn là vấn đề quan tâm đầu tiên của khách. Tiếp đến là đòi thêm chiết khấu, thêm ưu đãi, thêm hỗ trợ, thêm nữa, nữa đi em. Nói chung sau khi mặc cả chán chê rồi, 2 bên bắt đầu im lặng, ngâm job dăm bữa nửa tháng, thi gan nhau xem đứa nào mở lời trước. Rồi lại mặc cả, rồi lại im lặng, lại hờn dỗi, lại thi gan…

 

Chả khác gì tụi con nít cấp 2 iu nhao ?

 

Làm việc với khách lớn thì đỡ bị mặc cả hơn một chút. Nhưng hay vướng khoản lobby hơi nặng nên margin cũng bị ảnh hưởng đáng kể. Ngoài ra, cũng dễ gặp tình trang vêu mồm đợi duyệt Plan, duyệt PO, duyệt thanh toán. Lý do: Thủ tục giấy tờ, trình tự xét duyệt qua cấp lãnh đạo, thu thập đầy đủ chữ ký ban bệ liên quan. Đặc biệt làm cho các hãng nước ngoài (nhất là các bác Nhật) thì càng bị xét nét, càng vêu mồm đợi ?

Cái này thì chuẩn bài 10 ông client SME thì 11 ông hỏi y chang một câu như vậy. May mắn lắm thì gặp 1 ông cũng có chút hiểu biết về Marketing, Branding nên không hỏi cái câu khó đỡ ở trên. Nhưng cũng thường là do tự làm tả tơi, thê thảm rồi hoặc thuê mướn bên khác mà không ăn thua rồi, giờ mới hỏi đến mình. Đại loại là… cũng chua lòm.

 

Chua loét nhất là gặp các khách chẳng có cái gì – nude virgin hoàn toàn. Website? Không. Fanpage? Không. Cửa hàng? Không. Tháng sau anh mở quán trà sữa đường Huỳnh Thúc Kháng. Coi làm Marketing giúp anh kéo khách đến quán đông đông đi em. Dễ mà, giờ tụi nó uống trà sữa hà rầm ah.

 

Coi… bắt đầu có mùi fail thum thủm đâu đây rồi bà con ơi.

 

Cách giải quyết thường là phải ê đù kết kỳ vọng khách hàng lại cẩn thận. Đại loại là:

“Bên em mà cam kết doanh số được thì bên em giàu lâu rồi ạ. Tự nhập hàng về tự bán luôn chứ đi mần Marketing chi cho cực“

 

Hoặc là:

“Anh thử nghĩ xem. Giờ anh đi ngoài đường, anh thấy một cái sản phẩm mới tinh, chưa hề có thông tin gì cả. Liệu anh có dám bỏ tiền ra mua luôn không?“

 

Hay như là:

“Ngày xưa, sản phẩm tốt là sẽ có người mua, vì khách hàng ít sự lựa chọn. Thời nay, sản phẩm không còn là yếu tố cạnh tranh nữa. Anh ra một ra sản phẩm tốt, ngày mai có thằng khác bắt chước ngay luôn được rồi. Vậy nên, phải làm Marketing, làm thương hiệu tốt mới được anh ơi, anh ơi, anh ơi...”

 

Tất nhiên là edutcate với tông giọng nhẹ nhàng, ánh mắt trìu mến, thần thái vuốt ve ve vuốt em thân yêu em ở với ai… Đan xen là vài lời khen thaomaivcc

“Sản phẩm mình ok đấy anh, em xài thử thấy cũng thích lắm ạ *mắt chớp chớp*. NHƯNG giờ muốn bán được thì phải đầu tư làm Marketing nữa anh. Mình nên bắt đầu như này, tiếp theo như này, kênh này, như này, như này,abcxyz!@#$%….

 

Đến đây mình lại nhớ về câu thoại kinh điển trên phim Game of Thrones “Everything before ‘BUT’ is horseshit” 😀 

 

Làm với doanh nghiệp lớn thì đỡ hơn. Nhưng (lại nhưng :D) vì họ làm nhiều lần rồi, cọ xát, quan hệ nhiều bên rồi nên KPI cũng phải nói là sát sàn sạt, mục tiêu số má rõ ràng, không nói chơi chơi được nhé. Nói chung là cũng không đơn giản.

 

Hên thì gặp kiểu khách hàng là nhà phân phối, hãng bỏ tiền ra cho chạy Marketing nên cũng thoải con gà mái hơn chút chút. Nhưng,… thôi không nhưng nữa, mệt quá :))

Cái này thì không số đông, nhưng cũng chiếm khá nhiều. Đại loại là ngoài việc so báo giá, Client sẽ so xem về Profile công ty, coi nó từng làm thằng nào lớn không, thằng nào cũng ngành mình không, Profile có đẹp không, nhìn có chất không.

 

Rồi thì tụi này đến gặp mình, nó có chịu lắng nghe mình nói không, nó có hỏi han kỹ càng về mình không, có tìm hiểu trước không, có kinh nghiệm hiểu biết gì về ngành không. Rồi về nhà lên Proposal, tụi nó có tiếp tục hỏi han, nghiên cứu, xin tài liệu thêm không, nhờ mình tư vấn thêm không.

 

Đại loại là một cái Plan để win hợp đồng thì chỉ cần thể hiện được nhiệt huyết máu nóng tuổi trẻ + vẻ ngoài nghiêm túc chín chắn tuổi già+ 1 ít thuyết phục xuôi xuôi lọt lỗ tai + 1 ít keyword “thúc đẩy doanh số“, “nâng tầm thương hiệu“, blabla…+ GIÁ TỐT.

Vậy là được, khỏi nói nhiều vòng vo Marketing, Digital, Facebook, Google, Adword, Landing Page, 5A, SWOT, Demo gì nhức đầu lắm em ei… Cho nhau lý do để tin là được rồi.